Algemeen

Luipaardgekko’s zijn al jaren erg populair in de wereld van de reptielenhobby. Deze gekko’s van de Eublepharidae familie zijn erg verschillend van andere gekko soorten. Gekko’s van andere families hebben hechtlamellen onder de tenen zitten waarmee ze kunnen kleven aan oppervlakken, luipaardgekko’s hebben dit niet, maar die hebben nagels. Ook hebben luipaardgekkos beweegbare oogleden en andere gekko soorten moeten hun ogen likken om nat te houden.
In de avond ’s nachts en ’s ochtends zijn luipaardgekko’s actief, overdags slapen ze grotendeels. Het lichaam is erg plat en in totaal ongeveer 25 centimeter lang. De staart is korter dan het lichaam en het lijkt alsof het uit meerdere delen bestaat. Deze gekko’s slaan voornaamelijk vet op in deze staart.

Laat uzelf goed informeren alvorens u een luipaardgekko aanschaft.

Uiterlijk

Luipaardgekko’s zijn geel met zwarte/bruine stippen/strepen op de rug, hebben een witte buik, en zijn gestreept als ze jong zijn. Over het gehele lijf zijn er kleine bultjes / wratjes aanwezig.
Er bestaan naast de wildkleur nog heel veel verschillende kleurvormen van de luipaardgekko’s:
Albino vormen (geen pigment), hypo (verminderd kleurpatroon), patternless (geen patroon), high yellow (helder geel), tangerine (veel kleurcombinaties, maar in ieder geval oranje), giant (een variant die groter wordt).

Natuurlijk gedrag

Luipaardgekko’s komen rond Iran en Irak voor op droge, steenachtige gebieden. Deze grondgekko slaapt overdag in een grot of hol, en jaagt ’s nachts op kleine insecten. Luipaardgekko’s hebben geen lamellen onder de tenen en kunnen dus niet overal aan plakken zoals andere soorten gekko’s, daarintegen kunnen ze wel erg goed klimmen door de nagels in het hout te zetten en achter randen van stenen te haken. De luipaardgekko kan zijn staart afwerpen, deze staart breekt op een bepaald punt en dit stukje blijft bewegen waardoor het roofdier afgeleid raakt en de gekko kan ontsnappen, dit proces wordt autotomie genoemd. De staart groeit wel weer terug, maar dan zonder wervels. Doordat de wervels missen kan er vanzelfsprekend meer vet opgeslagen worden in de staart.

Huisvesting

Een terrarium van 60 x 40 x 40 cm is ruim voldoende voor een koppeltje luipaardgekko’s. Zet dit terrarium neer op een rustige plek, zodat ze vrijwel ongestoord kunnen leven. Zet eventueel ook een slotje op het terrarium zodat kinderen er niet ongewenst bij kunnen komen. Mannen verdragen elkaar slecht, zet daarom ook een of meerdere vrouwen bij een man.
Een achterwand is niet alleen mooi en sierlijk, maar het geeft een gekko ook rust, een terrarium die helemaal open is kunnen ze nerveus van worden omdat ze zich letterlijk bekeken voelen. Als bodemmateriaal gebruik je filterzand of speciaal reptielenzand (calciumzand). Zilverzand of chinchillazand is veel te fijn, en dit kan de gekko irriteren door in de lichaamsopeningen te gaan zitten. Luipaardgekko’s doen hun ontlasting vrijwel altijd in dezelfde hoek, zorg ervoor dat op deze plek een makkelijk schoon te maken substraat ligt (kranten bijv.).
Zet het terrarium tochtvrij en zorg ervoor dat de temperatuur tussen de 25°C en 35°C ligt, verdeeld over het terrarium, bijvoorbeeld links 25°C en rechts onder de spot 35°C. Gebruik een nachttemperatuur van tussen de 20°C en de 25°C. Een warmtemat zorgt ervoor dat de bodem warm blijft en zo de gekko ook ´s nachts op temperatuur blijft, het is mogelijk dat als de gekko teveel afkoelt dat de insecten die hij gegeten heeft nog blijven leven en de gekko van binnen uit aanvreten.
UV-licht is niet nodig voor luipaardgekko’s. Een warmtespot en wat daglichtlampen zijn wel aan te raden zodat de gekko een volspectrum aan licht krijgt wat de natuur nabootst. Albino-gekko’s kunnen niet tegen te fel licht, gebruik voor deze gekko’s een infra-rood lamp. Dieren mogen niet in de buurt kunnen komen van de eventuele lampen, ze kunnen zichzelf namelijk hieraan verbranden.
Luchtvochtigheid hoeft u niet op te letten, de luchtvochtigheid in uw kamer is meestal al voldoende.
Met stenen en hout kunt u diverse schuilplekken maken, een luipaardgekko houd enorm van veel kleine holletjes en openingen. Zet de decoratie wel vast, luipaardgekko’s zijn namelijk dol op graven en verbouwen. Lijm eventuele stenen vast en schroef stukken hout aan elkaar zodat ze niet over elkaar heen kunnen vallen. Een donker hol met wat vochtig veenmos of wat vochtig keukenpapier zorgt ervoor dat de huid van de gekko’s makkelijk vervelt, bovendien leggen ze hierin ook de eieren.
Schoon drinkwater is enorm belangrijk, ververs daarom elke dag water. Een extra bakje met calciumpoeder (+vitamine) is geen overbodige luxe, een gekko vult het calcium in zijn lichaam aan wanneer hij denkt dat het nodig is. Verder kunt u het terrarium versieren met kunstplanten.

Een winterrust word bij gekko’s aangeraden. Verlaag de temperatuur naar 15°C tot 20°C, en breng de lichturen van 12 tot 8 uur terug. De nachttemperatuur mag 10°C tot 15°C zijn. Doe dit langzaam aan, over een periode van twee weken. Na twee maanden kunt u weer rustig aan de temperatuur opvoeren en de lichturen verlengen.

Verzorgen en hanteren

Luipaardgekko´s wennen over het algemeen goed aan het opgepakt worden. Zolang u langzaam en zonder twijfel te werk gaat wint u vanzelf het vertrouwen van de gekko. Schep de gekko altijd op, en pak ze niet van boven af beet, dit kan voor veel stress zorgen en kan de gekko dus uiteindelijk ziek maken. Houd een gekko ook nooit bij zijn staart vast, hij zal deze dan afwerpen. De luipaardgekko heeft een enorm gevoelige huid en zal bij verkeerde hantering misschien bijten, hoewel dit zelden voor komt. Een beet van een gekko doet geen zeer maar er kan wel een kleine snee op de plek van de beet komen. Hygiëne is enorm belangrijk. Verwijder uitwerpselen en zorg ervoor dat onopgegeten voedseldieren verwijderd worden uit het terrarium. Luipaardgekko’s zijn meestal ‘zindelijk’, ze doen hun ontlasting vaak op een bepaalde plek in het terrarium, het is dan ook handig om op die plek een makkelijk schoon te maken substraat neer te leggen. Het zand moet eens per jaar vervangen worden om de bacterie/parasietdruk laag te houden. U doet er verstandig aan om uw handen te wassen als u met een reptiel in contact bent geweest, reptielen brengen namelijk salmonella over.

Voeding

Het dieet van de luipaardgekko bestaat uitsluitend uit insecten. Krekels, sprinkhanen, wasmotten, meelwormen, buffelow wormen en kakkerlakken. Wormen zijn erg vet en kunnen de gekko te dik maken als ze teveel gegeven worden. Het is belangrijk dat het gegeven voedseldier kleiner is dan de kop van de gekko. Voedseldieren die niet opgegeten worden moeten uit het terrarium gehaald worden zodat de voedseldieren niet in de slaap van de gekko’s aan de gekko zelf kunnen gaan knagen. Door de voedseldieren zelf voer te geven (1 à 2 uur voordat ze opgevoerd worden) maakt u de dieren voedingsrijker. Fruit en groenten, maar ook kattenbrokken of visvoer zijn goed voor de voedseldieren en verhogen de voedingswaarde van de dieren aanzienlijk. Dit proces word ook wel “Gutloaden” genoemd (Letterlijk vertaald: Vol laden van de ingewanden). Pinky’s (pasgeboren muizen) worden meestal gegeven als er een vrouw is die moet voortplanten, dit geeft ze een extra zetje om tot voortplanten te komen. Een pinky per maand is meer dan voldoende. Door te wisselen met voedseldieren en te wisselen met het ‘gutload voer’ geeft u de gekko een zo breed mogelijk dieet en blijft hij vrijwel altijd gezond.
Calcium is erg belangrijk voor gekko’s, bepoeder de voedseldieren dan ook een aantal keer per week, zet een bakje met calciumpoeder neer, of los het op in het drinkwater. Een keer per week vloeibare vitamine toevoegen is ook een goede aanrader, niet te vaak want dat kan weer nadelig zijn. 3 tot 4 keer per week voeren is voldoende, alles wat u meer geeft kan de gekko alleen maar aandikken.

Van jong tot volwassen dier

De mannelijke luipaardgekko heeft twee duidelijke bulten onder de buik, net voor de staartwortel. Daarbij hebben ze ook pre-anale sporen, deze zitten aan de onderkant van de bovenbenen. Uit deze sporen komen geuren die de mannetjes uitscheiden, hiermee lokt de man een vrouw naar zich toe. Vrouwen hebben ook een smallere staartbasis.
Na 6 maanden is het mogelijk om het geslacht te herkennen, hoewel ze pas vruchtbaar zijn van 10 maanden tot soms wel 2 jaar. Een minimaal gewicht van 45gr. bij het kweken is wel verstandig, als ve vrouw minder dan 45gr. weegt kan het ongezond zijn voor de vrouw zelf. Kweken met deze dieren kan, maar denk er wel aan dat u ook een bestemming moet hebben voor de jongen, het aanbod in gekweekte luipaardgekko’s is al enorm groot!
Luipaardgekko’s paren van Februari tot September, in deze periode is het verstandig om extra calcium toe te dienen. Ze hebben dit extra calcium onder andere nodig om eieren aan te maken.
Het is mogelijk voor een luipaardgekko om wel tien keer per jaar twee eieren te leggen. Ze leggen deze eieren na ongeveer 21 dagen na de paring. De eieren worden gelegd in vochtig zand of veenmos en kunnen na het leggen weg gehaald worden om in een broedstoof te doen in een bakje vochtig vermiculiet. De eieren mogen absoluut niet gedraait worden bij het oppakken, de eieren zijn nog zacht en moeten uitharden. U kunt vaak aan de temperatuur van de broedstoof zien hoe lang het uitbroeden gaat duren en of er mannen of vrouwen geboren worden. Vanaf 26°C tot 30°C worden er voornamelijk vrouwen geboren en duurt het uitbroeden ongeveer 3 maanden. Om mannen te krijgen kunt u de temperatuur opschroeven naar 32°C, en komen ze na anderhalve maand al uit. Als de temperatuur nog hoger word (34°C) worden er weer voornamelijk vrouwen geboren. Het is mogelijk dat niet alle eitjes tegelijk uit komen, het is zelfs mogelijk dat er dagen tussen zitten, laat daarom de eieren gewoon liggen tot ze uitkomen. Als de jongen uitgekomen zijn kunt u ze het beste in een aparte bak met een vochtig substraat groot brengen. Ze eten pas als ze voor het eerst verveld zijn, dan komt het jachtinstinct naar boven en gaan ze jagen op krekeltjes en dergelijken. De maximale leeftijd van een Luipaardgekko is ongeveer 20 jaar.

Ziekten

Rachitis zijn gekko´s erg gevoelig voor, dit is een ziekte die het skelet vervormd. Deze ziekte wordt veroorzaakt door een tekort aan calcium. Het duurt vrij lang voordat u enige problemen aan het uiterlijk ziet, en als het eenmaal zover is, is het onomkeerbaar. Als u ervoor zorgt dat er altijd een bron van calcium aanwezig is, en er voldoende vitamine D3 gegeven word zult u nooit rachitis tegen komen. Zodra gekko´s een tekort krijgen aan calcium en dergelijken gaan ze vaak naar het substraat (zand) happen. Verdere verschijnselen zijn een trage groei, zwakke botten, kromme poten, vergroeide tenen, slechte eieren en/of dode jongen.
Vrouwen die problemen hebben met het eieren leggen hebben vaak een calciumtekort. Ze hebben dan te weinig kracht om eieren te leggen en deze eieren zullen dan ook operatief verwijderd moeten worden.
Het is mogelijk dat luipaardgekko’s verstopt raken door het eten van substraat, door verkeerde voeding, of een tekort aan calcium. Oudere luipaardgekko’s hebben hier veel minder last van dan jonge dieren, u kunt jonge dieren daarom ook misschien beter op papier of kranten zetten tot ze ouder zijn.
Als ze diarree krijgen is dit vrijwel altijd een bacteriële infectie en dit moet u ten alle tijden bij de dierenarts melden.
Als ze slijm bij de bek in de buurt hebben, hebben ze vaak longontsteking. Dit word meestal veroorzaakt door tocht. Mondrot kan ook voorkomen, dan hebben ze geel gekleurd slijm rond de bek. Allebei de aandoeningen zijn te verhelpen met antibiotica.
Als de vervelling moeilijk gaat kan het zijn dat er niet genoeg vocht is. Door een schuilplek te maken met een vochtig substraat zoals veenmos kan de huid weken en vervellen ze een stuk makkelijker. Het kan zijn dat vellen blijven hangen aan de neus of aan de ogen, dit kan de gekko irriteren en voor stress zorgen. Aangezien de gekko een gevoelige huid heeft is het belangrijk dat u niet teveel en/of te hard trekt aan de losse huid. Als u toch de vervelling handmatig moet helpen, doe dit dat met een pincet op een voorzichtige manier. Vitamine A tekort kan ook lijden tot langdurige vervellingsproblemen, extra vitamine toevoegen is hierbij dus een must. Deze vitamine (A+D3 etc.) zijn gewoon bij ons verkrijgbaar.
Gekko’s gooien hun staart af, en dit brengt ook weer problemen met zich mee. In deze staart zitten reserves opgeslagen, zodra de staart afbreekt zijn de reserves dus ook grotendeels weg. U kunt dit dier het beste apart zetten van de andere dieren om op kracht te komen.
Een veel voorkomende parasiet is de mijt. Deze zijn zwart of rood en zitten vaak in de vouwen van de huid en bij de ogen. 

Hygiëne is het aller belangrijkste bij het houden van reptielen, en schoon hok zorgt voor gezonde dieren. Daarbij is stress ook een van de meest voorkomende redenen waarom reptielen ziek worden.